Đối mặt với mối nguy hại lâu dài do nhựa gây ra, nhiều nhà khoa học đã sản xuất ra các vật liệu thân thiện hơn với môi trường. Nhưng tại sao các vật liệu thay thế nhựa vẫn chưa được sử dụng rộng rãi?
Hẳn bạn đã quá hiểu rõ nhựa hủy hoại như thế nào cho môi trường và cuộc sống về sau của chúng ta. Tuy nhiên, hằng ngày, cả bạn và tôi cùng nhiều người khác vẫn sử dụng bao bì nhựa như một thói quen. Trong khi hiện nay thị trường đã cho ra mắt nhiều giải pháp thay thế đồ nhựa hiệu quả. Vậy những giải pháp đó là gì? Tại sao nó chưa phổ biến và vì sao nhựa vẫn được ưa chuộng? Cùng Ly nhựa Thanh Tâm đọc ngay bài viết bên dưới nhé!
1. Tại sao nhựa lại phổ biến đến thế?
Nhựa nói chung và bao bì nhựa nói riêng xuất hiện từ rất lâu. Dù thế nào đi nữa, cũng không thể phủ nhận, chính nhờ những lợi ích của nhựa mang lại, mà cuộc sống của con người trở nên thuận lợi hơn.
a. Hiển thị thông tin
Đối với bề mặt nhựa bằng phẳng, kèm khả năng chịu nhiệt tốt, cho phép các nhà sản xuất in ấn những thông tin quan trọng về sản phẩm trên bao bì như logo thương hiệu công ty, chất bảo quản, thành phần dinh dưỡng, khả năng sử dụng của sản phẩm, lượng khuyến cáo, v.v. Cung cấp cho người dùng lượng thông tin đầy đủ khi mua hàng. Doanh nghiệp dễ dàng xây dựng thương hiệu và tạo bản sắc riêng cho mình. Vì vậy, ngay cả với những cửa hàng bán đồ uống mang đi, chủ cửa hàng cũng luôn đầu tư vào bao bì bằng cách in ấn ly nhựa họa tiết, màu sắc đẹp mắt.
b. Giá thành rẻ
So với các vật liệu cứng khác như thủy tinh, kim loại, thì nhựa có giá thành rẻ nhất. Đó là chưa kể nếu sản xuất bao bì nhựa với số lượng lớn, thì giá còn sốc nữa. Do đó, với người làm kinh doanh, bao bì nhựa như túi nilong, ly nhựa PET, PP, hộp nhựa đựng cơm hỗ trợ họ rất nhiều. Vừa tiết kiệm chi phí vừa phát huy công năng đựng thức ăn đồ uống hiệu quả.
c. Bảo quản bền lâu
Những hộp nhựa BPA Free được làm ra với chức năng đựng thực phẩm và bảo quản lâu hơn. Nhờ vào chúng, con người có thể giảm khả năng lãng phí và cho phép sử dụng sản phẩm trong thời gian dài hơn trước.
d. Ngăn chặn chất thải
Bao bì làm bằng nhựa giúp sản phẩm không rơi vãi bằng cách giữ chúng nguyên vẹn bên trong túi. Đặc biệt là chất lỏng. Với các loại nhựa PVC làm đường ống dẫn nước hiệu quả.
e. Bảo vệ
Bao bì nhựa là lựa chọn tốt nhất nếu muốn vận chuyển sản phẩm mà vẫn bảo toàn chúng nguyên vẹn. Hơn hết, dưới sự tấn công của độ ẩm, khí, côn trùng, vi sinh vật, ô nhiễm và ánh sáng, thì nhựa có chức năng bảo vệ rất tốt.
f. Vận chuyển
Với những phương pháp gia công nhựa hiện đại ngày nay đã chế tạo ra rất nhiều sản phẩm với kích cỡ phong phú. Nhờ vậy công việc vận chuyển hàng hóa từ nơi này đến nơi khác trở nên thuận lợi hơn khi có bao bì nhựa. Chúng đàn hồi tốt, cứng mềm phù hợp cho mọi không gian và sản phẩm bên trong.
2. Vì sao các vật liệu thay thế nhựa vẫn chưa phổ biến
Tuy rằng vật liệu thay thế nhựa đã được sản xuất rộng rãi. Cũng có nhiều bài báo khuyến khích chúng ta nên sử dụng chung thay vì nhựa. Nhưng vì sao những vật liệu thay thế cho nhựa vẫn còn rất ít người sử dụng?
2.1. Thói quen sử dụng đồ nhựa
Bạn có công nhận rằng, thói quen thường rất khó bỏ? Đúng vậy, tiêu dùng đồ nhựa vốn đã là thói quen của người dân Việt Nam suốt bao thế hệ. Từ những người bà với chiếc làn nhựa quen thuộc, cho đến việc chúng ta mua ly nhựa trà sữa mang về uống.
Thậm chí, nhiều nhà sản xuất còn cải tiến đồ nhựa cao cấp hơn. Như các hãng đồ nhựa nổi tiếng Lock&Lock, Tupperware ra mắt các dòng sản phẩm hộp bảo quản thực phẩm tươi ngon. Hộp nhựa giữ nhiệt, hộp cơm văn phòng,…đánh đúng vào tâm lý của người tiêu dùng.
Do đó, thói quen dùng đồ nhựa càng khó thay đổi khi mà có nhiều sự lựa chọn đến thế. Từ cao cấp tới bình dân, ai cũng mua được.
Bên cạnh đó, nhựa cũng có nhiều ưu điểm. Đọc tiếp để biết đó là những gì bạn nhé!
2.2. Những ưu điểm của nhựa làm nó khó thay thế
Nhựa bền
Bạn có biết không, nhựa cũng có thể cứng như thép. Chính độ bền này giúp bảo vệ loại thực phẩm dễ hỏng, đồ lưu niệm dễ vỡ đến đồ điện tử đắt tiền khỏi sự tác động từ bên ngoài. Bao bì bằng nhựa đảm bảo sản phẩm của bạn khi trưng bày vẫn đẹp như mới vì ít bị hao mòn.
Nhựa bền cũng tiêu thụ ít năng lượng hơn so với quá trình sản xuất kim loại.
Tính nhẹ
Hơn hết, tính nhẹ của nhựa được đánh giá cao. Theo thống kê, mặc dù hơn 50% tổng số hàng hóa của châu Âu được đóng gói bằng nhựa, nhưng nhựa chỉ chiếm 17% tổng trọng lượng bao bì.
Sự kết hợp hoàn hảo giữa trọng lượng nhẹ và độ chắc chắn cao mà bao bì bằng nhựa giúp sản phẩm không làm tăng thêm khối lượng. Không những thế, còn bảo vệ sản phẩm tối đa.
Tính nhẹ của nhựa cũng gắn chặt với tính bền vững vượt trội của nó. Trọng lượng tương đối thấp của nó góp phần làm giảm khí thải nhà kính và mức tiêu thụ năng lượng cũng ít hơn so với các vật liệu khác.
Nhựa là vật liệu bền vững
Nhựa khó phân hủy và có hại cho môi trường là đúng. Thế nhưng, nó cũng không hề nguy hại như bạn nghĩ. Chẳng hạn nhựa cũng rất tiết kiệm tài nguyên môi trường vì tính chất chống ăn mòn và tính trơ sinh học của nó.
Có nhiều loại bao bì cũng được tái chế dễ dàng và thường xuyên, chẳng hạn như bạn có thể tái chế đồ nhựa làm vật dụng trọng nhà.
Nhựa rất linh hoạt
Bạn có nhớ nhựa có bao nhiêu hình dạng không? Với quy trình sản xuất ly nhựa hiện đại ngày nay, thật khó để nghĩ về một vật liệu đóng gói linh hoạt hơn nhựa. Chính xác nó có thể làm được:
– Vừa vặn bao bì với sản phẩm một cách chính xác bằng cách đặt khuôn riêng
– Có thể tạo thành mọi hình dạng như hình hộp, hình cầu, hình trụ…
– Đậy chặt sản phẩm hoặc cũng có thể mở ra dễ dàng hoặc móc treo đơn giản
– Đóng gói từ thứ nhỏ nhất như pin, cúc áo cho đến cái lớn hơn
– Đựng tất tần mọi thứ như thức ăn nóng, chất lỏng lạnh, axit hoặc bazơ.
3. Một số sản phẩm thay thế nhựa hiện nay
Dẫu nhựa khó thay thế nhưng không vì vậy mà bỏ qua các vật liệu thân thiện với môi trường. Dưới đây là những gợi ý mà bạn có thể tham khảo. Hãy thay đổi những sản phẩm có thể đổi thay bạn nhé!
3.1. Các vật dụng làm từ xơ mướp
Các sản phẩm như bông tắm, miếng rửa bát ngoài rẻ ra thì chúng còn không gây hại cho môi trường. Đặc biệt hơn nữa, chúng vừa mềm vừa nhẹ, khả năng tạo bọt tốt. Do đó dùng để rửa bát, làm bông tay rất hiệu quả.
Ngoài công dụng trên, xơ mướp còn có thể làm thành các đồ dùng như mũ, dép, túi,… Những sản phẩm làm từ xơ mướp có tính thẩm mỹ cao. Tận dụng triệt để quả mướp, hạn chế tạo thành phế phẩm ảnh hưởng tới môi trường.
3.2. Túi tự hủy sinh học
Chiếc túi có khả năng tự hủy với nguyên liệu có nguồn gốc từ tự nhiên như bột ngô, khoai, sắn…Nếu dùng túi ni lông, nguy cơ bị phơi nhiễm các chất độc hại như BPA, phthalates tương đối cao. Ngược lại, khi sử dụng loại túi này lại an toàn hơn.
Túi tự hủy sinh học là vật liệu thay thế túi ni lông một cách hoàn hảo. Nó vẫn đảm bảo công năng của một chiếc túi nilon thông thường. Dùng để đựng đồ đi chợ, đi siêu thị hay đựng bất kỳ thứ gì đều được.
Khác với nhựa, thời gian phân hủy của túi chỉ vài tháng. Đồng thời, túi có thể tự hủy thành các chất vô cơ và sinh khối, tạo ra mùn tốt cho đất nuôi trồng cây.
3.3. Ống hút chất liệu tự nhiên
Nếu như ly nhựa dùng một lần đôi lúc khó thay thế thì chiếc ống hút lại là câu chuyện khác. Bạn có thể loại bỏ ống hút bằng nhựa thay vào đó là các loại sau:
– Ống hút giấy: giấy kraft hoặc giấy trắng, giấy màu là nguyên liệu chính làm ra loại ống hút này. Nhà sản xuất cũng chỉ dùng sáp ong hoặc hồ dán làm từ bột gạo/bột mì để làm chất kết dính.
– Ống hút bột gạo: Người ta lấy bột gạo, bột mì và nước màu từ rau củ như củ dền rồi tạo thành ống hút. Với thành phần 100% tự nhiên, khả năng gây hại cho con người lẫn môi trường bằng 0.
– Ống hút cỏ: đúng như tên gọi, dòng sản phẩm ống hút này làm từ cỏ bàng hoặc cỏ sậy, là loại có thân rỗng, không chất hóa học, trước khi đem đi tiêu thụ sẽ tiệt trùng bằng máy nên đảm bảo vệ sinh.
– Ống hút tre: tre vốn là loại sinh trưởng nhanh nên nó cũng được tận dụng để làm vật liệu thay thế nhựa. Tính cứng cao, chắc chắn và có thể tái sử dụng nhiều lần.
– Ống hút gỗ: nguyên liệu chính làm ra là gỗ tuyết tùng – loại gỗ có đặc tính bền, không hút ẩm. Điểm quan trọng ở đây là ống hút gỗ có thể tái dùng nhiều lần, tiết kiệm chi phí.
– Ống hút rau củ: 100% nguyên liệu tinh bột rau củ như: tinh bột gạo, tinh bột khoai tây, tinh bột chuối, sắn dây…
Đặc điểm chung của các loại ống hút trên là nguyên liệu làm ra có sẵn trong tự nhiên. Khả năng phân hủy nhanh trong môi trường chỉ mất 3 – 7 tuần. Hơn thế, chúng có thể tự hủy, không cần con người tác động.
3.4. Ống hút inox
Nếu các loại ống hút bột, tre, cỏ bàng phần lớn khá mỏng manh, thông thường thích hợp dùng một lần. Thì ống hút kim loại lại bền vững theo thời gian. Tần suất tái sử dụng không giới hạn. Thoặt đầu chi phí đầu tư hơi cao, nhưng mua rồi là dùng mãi.
Một ưu điểm nữa của ống hút kim loại là làm từ loại thép không gỉ, chắc chắn hơn so với các loại ống hút thông thường. Vì là kim loại, nên không lo bị mềm, bị rách như ống hút giấy. Cũng dễ dàng làm sạch, tiệt trùng.
3.5. Tô giấy đựng thực phẩm
Các loại tô, hộp nhựa nếu không phải loại cao cấp thì không tránh khỏi khả năng bị chảy nhựa dưới nhiệt độ cao. Điều ảnh ảnh hưởng trực tiếp tới thực phẩm và gây hại cho sức khỏe con người.
Vì thế bạn có thể cân nhắc về việc thay thế bằng các loại tô giấy, hộp giấy. Phần lớn chúng làm từ giấy kraft hoặc giấy PO, không chứa chất độc hại. Đựng đồ ăn lạnh hay nóng như súp, phở, cháo đều không thành vấn đề.
Đặc biệt với các nhà hàng, quán đồ ăn, đồ uống take away việc sử dụng các loại tô giấy đựng thực phẩm là cách để bảo vệ môi trường. Ngoài ra, cũng để lại ấn tượng tốt trong mắt khách hàng.
>>> Đọc thêm: So sánh ly giấy và ly nhựa
3.6. Ly uống nước từ bã mía
Người ta đã phát hiện bã mía là sản phẩm thay thế đồ nhựa hiệu quả. Tương tự như ly nhựa dùng một lần, ly bã mía cũng có thể đựng đồ uống nóng/lạnh, và tái sử dụng nhiều lần không làm ảnh hưởng tới hình dạng ly. Quan trọng nó có thành phần 100% thuận tự nhiên, khi tiếp xúc với nhiệt độ cao không sinh ra phản ứng độc hại như đồ nhựa.
Thời gian phân hủy rất nhanh, chỉ 45 ngày. Nhận thấy ưu điểm vượt trội của bã mía, nhiều nơi còn sản xuất thêm các dòng sản phẩm khác như hộp bã mía, tô chén bã mía để thay thế các loại đồ nhựa 1 lần. Ngày nay, chúng khá phổ biến ở nhiều cửa hàng ăn uống, kinh doanh take away.
Hi vọng với bài viết này, bạn đã hiểu hơn vì sao các vật liệu thay thế nhựa vẫn chưa thể phổ biến. Cho dù có hàng loạt sản phẩm thân thiện ra đời. Tuy rằng chưa thể loại bỏ nhựa hoàn toàn, nhưng bạn hãy dùng nhựa một cách hợp lý nhé!